کارنه تیر 《TIR carnet》

کارنه تیر 《TIR carnet》 سندی است گمرکی که برای ترانزیت بین‌المللی کالا

در چارچوب کنوانسیون تیر 《TIR》 در کشور مبدأ صادر می‌شود و

به موجب آن کالا در وسیله نقلیه جاده‌ای به‌طور پلمپ شده از خاک کشورهای بین راه عبور می‌کند و

تا مقصد نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ترانزیت در مرزهای ورودی و خروجی این کشورها طبق قوانین داخلی آن‌ها نخواهد بود.
در حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای، وسایل نقلیه و کالاها برای عبور 《ترانزیت》 از خاک هر کشور باید در مرز ورودی،

پس از تنظیم اظهارنامه ترانزیت مورد بازرسی گمرکی قرار گیرد و صاحب کالا بسته به مقررات داخلی آن کشور سپرده نقدی یا ضمانت نامه توزیع کند و در اظهارنامه متعهد شود که کالا تا موعد مقرر در پروانه ترانزیت از مرز خروجی تعیین شده خارج خواهد شد. در اغلب موارد این تشریفات گمرکی سبب تأخیر و معطلی وسیله نقلیه می‌شود و هزینه‌های اضافی به بار می‌آورد، ضمن اینکه احتمال دارد کالا در این میان خسارت دیده یا سرقت شود.
به منظور تسریع در حمل و نقل بین‌المللی، کاستن از تشریفات گمرکی و جلوگیری از خسارت‌های احتمالی در جریان ترانزیت بین‌المللی کالا، کنوانسیونی تحت عنوان «کنوانسیون گمرکی مربوط به حمل و نقل بین‌المللی کالا در جاده‌ها تحت کارنه‌های تیر» به ابتکار اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل جاده ای (IRU) (INTERNATIONAL ROAD TRANSPORT UNION) در سال ۱۹۵۹ منعقد شد که در سال ۱۹۷۵ جای خود را به کنوانسیون دیگری با همین عنوان داد.
کشورهایی که به این عهدنامه می‌پیوندند باید مؤسسه‌ای را مسئول صدور مجوز (carnet) کنند تا وسایط نقلیه با ارائه این مجوز بدون انجام تشریفات گمرکی از کشورهای سر راه بگذرند.